Jakie oświetlenie do biura i gabinetu wybrać? Jaka barwa światła sprawdzi się w tych pomieszczeniach?

Większość z nas spędza w pracy minimum 8 godzin dziennie. To przeważająca część naszego dnia! Dlatego tak ważne jest zapewnienie odpowiednich warunków pracownikom poprzez m.in. zastanowienie się, jakie oświetlenie do biura będzie sprzyjać realizacji codziennych obowiązków. Pracodawca, zgodnie z art. 207, ust. 2 Kodeksu pracy, jest zobowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Jednym z najistotniejszych elementów składających się na wysoki standard komfortu pracy jest oświetlenie, a zapewnienie właściwego oświetlenia oraz natężenia światła w biurze i na stanowisku pracy jest obowiązkiem każdego pracodawcy. Prawidłowe, zgodne z wytycznymi, oświetlenie przekłada się na wygodę widzenia pracownika, a co za tym idzie - ułatwia mu wykonywanie zawodowych obowiązków, zwiększa wydolność i efektywność działań, pozytywnie wpływa na jego nastrój i nastawienie do pracy. Na jakie światło do biura postawić, by zapewnić zespołowi komfortowe warunki?  

Normy i zasady doboru oświetlenia do biura

Wszystkie normy i wytyczne dotyczące oświetlenia w miejscu pracy zawarte są w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie przepisów bezpieczeństwa i higieny w pracy. Ponadto zastanawiając się, na jakie oświetlenie do biura się zdecydować, warto pamiętać o tym, że musi być ono zgodne z Polskimi Normami: PN-EN 12665:2008 (Światło i oświetlenie – Podstawowe terminy oraz kryteria określania wymagań dotyczących oświetlenia) oraz PN-EN 12464-1:2012 (Światło i oświetlenie – Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach). Przepisy w wyżej wymienionych dokumentach określają wymagania dotyczące poziomów natężeń światła w biurze w kontekście pomieszczeń i konkretnych stanowisk pracy wewnątrz budynków, a także stawiają nacisk na konieczność spełnienia potrzeb jakościowych i ilościowych w otoczeniu świetlnym.

Parametry otoczenia świetlnego

Jaka barwa światła w biurze, a jakie natężenie będą spełniały powyższe przepisy? Do podstawowych parametrów otoczenia świetlnego, które należy wziąć pod uwagę projektując oświetlenie w biurze, gabinecie, bądź jakimkolwiek innym miejscu pracy, zalicza się:

• rozkład luminancji w otoczeniu – luminacja określana jest współczynnikiem odbicia światła od powierzchni; kryteria rozkładu luminacji zależą od przeznaczenia pomieszczenia i rodzaju wykonywanej pracy; właściwie zrównoważona luminacja będzie pozytywnie wpływać m.in. na: ostrość widzenia, czułość kontrastową (oczy nie będą się męczyć zmuszane do ciągłej readaptacji) i sprawność funkcji ocznych (np. ruchy gałek ocznych, czy zwężanie źrenic); zły wpływ na pracownika i środowisko pracy będzie miała zarówno zbyt wysoka luminacja (zmęczenie oka), jak i luminacja zbyt niska (monotonne i niestymulujące środowisko pracy); przyjmuje się, że jasne powierzchnie w budynku (przede wszystkim ściany i sufity) pozwalają podnieść poziom adaptacji i komfort pracowników;

• natężenie światła w biurze – od poziomu natężenia oświetlenia oraz jego rozkładu zależy w dużej mierze szybkość oraz wygoda dostrzegania i wykonywania określonych zadań wzrokowych przez pracownika; natężenie oświetlenia wyrażane jest w luksach (1 lx jest równy jednemu lumenowi na metr kwadratowy); w Polskich Normach przyjęto następujące zalecane stopniowanie natężenia światła w biurze, w lx: 20—30—50—75—100—150—200—300—500—750—1000—1500—2000—3000—5000; wartość właściwego natężenia oświetlenia dla konkretnego wnętrza i stanowiska pracy zależy m.in. od stopnia trudności pracy wzrokowej i powinna uwzględniać takie czynniki jak: wygoda i dobre samopoczucie pracownika oraz ergonomia widzenia; przykładowo blat biurka powinien być oświetlony na poziomie 500 lx, a jego bezpośrednie otocznie – 300 lx;

• olśnienie – olśnienie jest stanem w procesie widzenia, który powstaje w wyniku zbyt wysokiego poziomu luminacji w polu widzenia lub z powodu niewłaściwego rozkładu tej luminacji (w czasie lub miejscu); olśnienie może powodować dyskomfort i zmniejszać zdolność rozpoznawania przedmiotów znajdujących się w polu widzenia; olśnienie może być główną przyczyną zmęczenia pracownika, ale również błędów i wypadków; olśnienie może być: przykre (spowodowane dużym kontrastem między sąsiadującymi obszarami, powoduje niewygodę i rozdrażnienie, wpływa na brak koncentracji, ale nie zmniejsza zdolności widzenia), przeszkadzające (zmniejsza zdolność widzenia na krótki czas, ale nie wywołuje przykrości, skrajnym przypadkiem olśnienia przeszkadzającego jest olśnienie oślepiające, które zaburza zdolność widzenia na nieco dłuższy czas);

• barwa światła i oddawanie barw – temperatura barwowa wyrażana jest w stopniach Kelvina, światło ciepłe ma temperaturę barwową poniżej 3300 K, a światło zimne (białe) ma temperaturę powyżej 3300 K; maksymalną wartość wskaźnika oddawania barw ma światło dzienne (100 Ra) – im niższa jest wartość wskaźnika, tym gorzej oddawane są barwy, więc warto wziąć to pod uwagę, gdy zastanawiamy się, jaka barwa światła w biurze będzie sprzyjać pracy;

• oświetlenie wnętrza i kierunkowość światła – to parametry określające zasadność modelowania wnętrza światłem i oświetlania nie tylko zadania, ale również całego obszaru zajmowanego przez ludzi;

• migotanie światła i efekty stroboskopowe – należy ich bezwzględnie unikać, migotanie światła może powodować dekoncentrację i ból głowy, a efekty stroboskopowe mogą wywołać sytuacje niebezpieczne w związku ze zmianami w postrzeganiu ruchu.

Światło dzienne w pracy  

Dostęp do światła dziennego w miejscu pracy jest zalecany i preferowany. Światło dzienne oraz kontakt wzrokowy z środowiskiem zewnętrznym mają bardzo dobry wpływ na komfort pracy oraz samopoczucie pracownika. Dodatkowo naturalna zmienność światła dziennego (w zależności od pory roku i pory dnia) to zmienne modelowanie przestrzeni, które również postrzegane jest jako korzystne dla ludzi pracujących we wnętrzach i wybierane coraz częściej, gdy firma decyduje się, jakie oświetlenie do biura zapewnić swojemu zespołowi. Światło dzienne może być głównym lub dodatkowym oświetleniem miejsca pracy – to źródło potencjalnych oszczędności energii elektrycznej. Projektując przestrzeń biurową (lub jakiekolwiek inne miejsce pracy przewidujące dostęp do światła dziennego) – należy upewnić się, że okna nie będą powodować dyskomfortu wzrokowego, termicznego lub utraty prywatności.

Potrzeby pracownika - jakie światło do biura dobrze o nie zadba? 

Wszystkie normy i przepisy dotyczące sposobu oświetlania miejsca pracy wynikają z uwzględnienia następujących potrzeb pracownika:

• wygoda widzenia – to stan, w którym zdolność spostrzegania i rozróżniania szczegółów są pełne i nie prowadzą do odczucia niewygody, czy nadmiernego zmęczenia;

• wydolność wzrokowa – zapewnienie takich warunków oświetleniowych, które optymalizują dokładność i szybkość wykonywania różnego rodzaju zadań zawodowych, również w dłuższych okresach czasu i trudnych warunkach (z uwzględnieniem naturalnego stopnia zmęczenia pracownika);

• bezpieczeństwo – rozumiane jako brak zagrożeń dla wzroku pracownika oraz zminimalizowanie ryzyka wypadków w pracy wynikających z niewłaściwego oświetlenia miejsca pracy.

  

Producenci oświetlenia do pracy

Producenci oświetlenia, które montowane jest w miejscach pracy podlegających określonym normom i przepisom  – muszą dysponować pełnymi specyfikacjami poszczególnych opraw świetlnych. W specyfikacjach określających, jakie światło do biura sprzyja realizacji czynności zawodowych, muszą znaleźć się określone dane opisujące konkretny produkt, w zakresie: fotometrii i parametrów świetlnych (opisanych wyżej), parametrów elektrycznych (moc, napięcie, współczynnik mocy, prąd nominalny, klasa ochronności) oraz parametrów użytkowych (stopień ochrony IP, waga, temperatura i wilgotność otoczenia, żywotność, sposób montażu).

Oświetlenie w pomieszczeniach biurowych

Biuro zalicza się do pomieszczeń pracy stałej, czyli takich, w których pracownicy przebywają minimum 4 godziny na dobę. Biuro, bądź gabinet powinny spełniać określone wymagania dotyczące m.in. odpowiedniego usytuowania pomieszczenia i jego gabarytów (przepisy określają np. minimalną wysokość oraz powierzchnię pomieszczenia), ogrzewania i wentylacji, zabezpieczenia przed czynnikami zakłócającymi pracę (np. drganiami i hałasem), a także dostępu do oświetlenia naturalnego i właściwego oświetlenia sztucznego. Nieodpowiednie oświetlenie pomieszczeń biurowych jest wymieniane w grupie niebezpiecznych i szkodliwych czynników występujących w procesie pracy, mogących przyczyniać się do problemów zdrowotnych oraz zwiększenia uciążliwości pracy (przemęczenie, mniejsza wydajność).

Jaka barwa światła w biurze cieszy się największym zadowoleniem przebywających w nim osób? Oto najważniejsze kwestie dotyczące oświetlenia biur i gabinetów:

• pomieszczenia biurowe powinny mieć dostęp do światła dziennego (oświetlenie dzienne powinno być dostosowane do wielkości i kształtu pomieszczenia, a stosunek powierzchni okien do powierzchni podłogi powinien wynosić optymalnie 1:8);

• szyby w oknach i świetlikach powinny być czyste, przepuszczać odpowiednią ilość światła i być wyposażone w urządzenia, które wyeliminują nadmierne operowanie promieni słonecznych (np. rolety, żaluzje) do okien i świetlików powinien być swobodny dostęp umożliwiający ich bezproblemowe otwieranie, zamykanie i mycie;

• oświetlenie elektryczne powinno mieć parametry zgodne z Polskimi Normami (PN) i być niezależne od światła dziennego;

• w biurach instaluje się trzy rodzaje oświetlenia: ogólne (równomierne oświetlenie określonego obszaru biura), miejscowe (dodatkowe oświetlenie miejsca pracy, zaplanowane z uwzględnieniem szczególnych potrzeb oświetleniowych; włączane niezależnie od światła ogólnego) i złożone (oświetlenie składające się z oświetlenia ogólnego i miejscowego);

• wybór rodzaju oświetlenia w biurze zależy od wymaganego poziomu natężenia oświetlenia dla konkretnego rodzaju pracy biurowej; 500 lx to optymalne natężenie światła dla stanowisk komputerowych, pisania ręcznego i czytania, zalecane również w salach konferencyjnych i mniejszych pokojach spotkań; 300 lx to natężenie światła wystarczające dla recepcji, pomieszczeń, w których segregowane lub kopiowane są dokumenty, a 200 lx w zupełności wystarczy w magazynach i archiwach;

• natężenie oświetlenia w biurze, a zwłaszcza miejsca pracy z komputerem powinno być zróżnicowane – wysoki poziom natężenia jest niezbędny na płaszczyźnie stołu i klawiaturze, ale niepożądany na płaszczyźnie ekranu;

• oświetlenie ogólne w pomieszczeniu biurowym nie powinno być instalowane bezpośrednio nad biurkiem / biurkami.

Funkcjonalność i elegancja

Oświetlenie biurowe musi być przede wszystkim funkcjonalne. Oprócz właściwego oświetlenia stanowisk pracy, światło w przestrzeni biurowej może również pełnić funkcję drogowskazu, ułatwiając poruszanie się po firmie. Nie możemy także zapomnieć o walorach estetycznych oświetlenia. Oprawy świetlne to ważny element dekoracyjny, który podkreśla charakter wnętrza, tworząc odpowiedni nastrój i klimat. Lampy powinny harmonijnie wpisywać się w stylistykę wnętrza i dodawać przestrzeni biurowej elegancji.

W zależności od stylu, w jakim urządzone jest biuro, ale również jego wielkości i - w roli oświetlenia głównego obsadza się: świetlówki liniowe, oczka sufitowe, plafony lub lampy wiszące (również eleganckie żyrandole). Im większe biuro, z otwartym planem i rozległą powierzchnią – tym częściej łączy się 2-3 rodzaje oświetlenia głównego, modelując tym samym pomieszczenia i dzieląc je na funkcjonalne strefy. W nowoczesnych, designerskich biurach stosuje się również dekoracyjne źródła światła, tj. np.: węże świetlne, neony, różnego rodzaju panele świetlne, bądź tuby. Jakie oświetlenie do biura jest najchętniej wybierane w roli miejscowego (punktowego) źródła światła? Są to najczęściej lampy biurkowe (rzadziej podłogowe). Atutem większości lamp biurkowych jest możliwość dowolnego regulowania ich wysokości, czy kąta padania światła.

Polecane produkty z naszego sklepu

W ofercie sklepu Lunaoptica znajdą Państwo szeroki wybór lamp, które świetnie sprawdzą się w pomieszczeniach biurowych i gabinetach – polecamy zapoznać się z proponowanymi produktami, które pomogą odpowiedzieć na pytanie: jakie oświetlenie do biura wybrać.

Lampy wiszące to wszystkie źródła światła mocowane do sufitu, które dla Państwa wygody podzieliliśmy na czytelne kategorie, m.in.: lampy klasyczne, lampy nowoczesne, lampy ledowe i żyrandole. W zależności od wielkości biura, bądź gabinetu oraz stylu, w jakim pomieszczenia zostały urządzone – mogą Państwo wybrać mniej lub bardziej okazałe lampy, proste i uniwersalne, klasyczne lub designerskie. Jakie światło do biura zadba jednocześnie o oszczędności w ponoszonych kosztach? Zachęcamy szczególnie do przeglądnięcia produktów zebranych w kategorii lamp ledowych – to nie tylko efektowne wzornictwo, które harmonijnie dopasuje się do każdego wnętrza i stylu aranżacyjnego, ale również energooszczędny charakter pozwalający na optymalizację wydatków firmy.

W kategoriach: plafony i oczka sufitowe znajdą Państwo z kolei lampy, które sprawdzą się w roli oświetlenia głównego nawet w niewielkich biurach i gabinetach. Ich minimalistyczny charakter, uniwersalne wzornictwo i niewielkie gabaryty pozwolą na porządne oświetlenie wnętrza, w którym nie ma miejsca na efektowną, dużą lampę wiszącą. Dzięki podtynkowym / wpuszczanym oczkom świetlnym można dowolnie zaplanować sposób oświetlenia sufitu.

Spośród pięciuset propozycji lamp biurkowych nasi Klienci, decydujący, w jakie światło do biura i jego źródła warto zainwestować, z łatwością wybiorą produkt, który spełni ich potrzeby – zarówno w zakresie parametrów świetlnych i elektrycznych, jak i użytkowych oraz estetycznych. Polecamy Państwa uwadze m.in. Lampy biurkowe LED TRIO – dostępne w różnych kolorach i wzorach, stawiane na biurku lub z możliwością przymocowania ich do blatu. Długie ramiona lamp biurkowych umożliwiają bezproblemowe dostosowanie ich ustawienia do indywidualnych potrzeb oraz aktualnie wykonywanej pracy.